Uprkos svim naporima koje su uložili čelnici Svjetske automobilske federacije (FIA) i timovi poput Ferarija, čini se da u F1 bolidu još dugo neće biti pripadnica ljepšeg pola.
Prošla je 31 godina od kada se posljednji put jedna žena približila početku trke Formule 1.
Italijanka Đovana Amati je 1992. godine učestvovala u kvalifikacijama za tri Velike nagrade – u Južnoj Africi, Meksiku i Brazilu – sa nekada moćnim timom Brabama, koji je tada prolazio kroz finansijske probleme u posljednjim mjesecima svog postojanja.
Amati nije uspela ni u jednom od svoja tri pokušaja da ostvari vrijeme koje bi joj dalo mjesto na startnoj liniji pred početak trke i ugovor joj je istekao.
Da bismo upoznali ženu koja je učestvovala na trci Formule 1, moramo da se vratimo još više unazad. Sredinom 1970-ih, još jedna Italijanka, Lela Lombardi, učestvovala je u 12 trka tokom tri sezone.
Njen najbolji rezultat bio je šesto mjesto na Velikoj nagradi Španije 1975.
Ona je i jedina žena koja je osvojila bodove u šampionatu Formule 1.
Motosport je jedan od rijetkih sportova u kojima nema žena koje se takmiče na vrhunskom nivou. Samo 1,5% onih koji imaju trkačku dozvolu širom svijeta su žene! A to postavlja pitanja o pravim razlozima, jer – kao kod, recimo, džokeja ili jedrličara – različita mišićna snaga između muškaraca i žena ne daje prednost muškarcima.
Formula 1 nije jedino motosport takmičenje u kojem nema mjesta za žene. Nema žena ni u WRC – šampionatu u reliju, ili u MotoGP, krunskom dragulju trka na dva točka.
Čak i u šampionatu Formule E, u kome se takmiče električni automobili, a koje je počelo prije samo devet godina, timovi nemaju povjerenja u vozačice.
Diskriminacija žena u motosportu počinje na najnižim nivoima. Od djetinjstva ili adolescencije u karting trkama, dječaci uče da je „sramotno“ ako ih djevojčica pretkne, zaobiđe… Čak, I ako je znatno brža na stazi.
Posljednjih godina Međunarodna automobilska federacija (FIA) pokušava da stvori uslove, da otvori put da bar jedna vozačica uđe u bolid Formule 1.
“Dekretom” i to ne besplatno, iz marketinških ili političke korektnosti.
Ali, uprkos odlučnosti Debore Majer, predsjednice Komisije za žene u motosportu (FIA WIM) da se bori, prave se koraci unazad.
Prošlogodišnja sezona Serije W, šampionata samo za žene, prekinuta je tri trke prije kraja sezone. Razlog je nezainteresovanost sponzora koji su takmičenje ostavili bez potrebnih prihoda.
Velika šampionka Serije W, Džejmi Čedvik, napustila je tu instituciju, jer nema izgleda da se takmičenje održi ove godine.
Dvadesetčetvorogodišnja Britanka otišla je u SAD, prihvatajući ponudu Andreti Autosporta da učestvuje na Indi NKST, pratećem prvenstvu čuvene Indikar serije.
„Ne postoje druge prepreke osim predrasuda“, rekla je Debora Majer.
Francuskinja se dugi niz godina bavi auto trkama i jedan je od osnivača trkačkog tima Iron Link Motorsport Lab i programa Iron Dames, preko kojeg ženske posade učestvuju na Svjetskom prvenstvu u izdržljivosti (WEC).
Kroz programe za djevojke na stazi – Zvijezde u usponu, FIA pokušava da dopre do talentovanih vozačica i pomogne im da dođu do timova.
Na primjer, Ferari je prihvatio žene iz ovog programa u svoju akademiju, dajući im priliku da pokažu svoj talenat.
„Još je dug put prije nego što automobilski sport postane inkluzivan svijet sa mogućnostima za sve. Znam da ovako nešto ne može da se desi preko noći, ali sam uvjerena da može da postane stvarnost. Prvi korak je uvijek najteži, ali kada se to uradi, više nema ograničenja“, rekla je predsednica FIA WIM.
Pošto „talenat nema veze sa polom“, zašto nema žena na vrhunskom nivou moto sporta?
“To je dugoročan izazov“, kaže Debora Majer.
“Potrebno je vrijeme da se promijene percepcije. Takođe je potrebno vrijeme da se mlade žene informišu da im motosport može ponuditi snove i mogućnosti, kako na stazi tako i van nje. Zatim ih morate identifikovati, natjerati ih da napreduju i pratiti ih na najvišem nivou. Na ženama je da pokažu da imaju talenat, odlučnost i nivo da se suprotstave muškarcima”, zaključila je Majer.
